Daily Archives: 16 Nov 2011

Ποδόσφαιρο: Ο ΕΣΠΕΡΟΣ στην ΚΑΛΑΜΑΤΑ το 1952

Στα γραφεία του συλλόγου υπάρχει σε κάδρο η παρακάτω φωτογραφία της ποδοσφαιρικής ομάδας του ΕΣΠΕΡΟΥ. Είναι τραβηγμένη στην Καλαμάτα το 1952, στο γήπεδο του ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΥ, που υπάρχει και σήμερα. Τότε ο ΕΣΠΕΡΟΣ ήταν μια από τις καλές αθηναϊκές ποδοσφαιρικές ομάδες και η Ε.Π.Ο., με σκοπό την τόνωση του ποδοσφαίρου στην επαρχία, έστελνε τις ομάδες αυτές να παίξουν φιλικά παιχνίδια σε επαρχιακές πόλεις.

1952: Ο ΕΣΠΕΡΟΣ στην Καλαμάτα. Από αριστερά: Μάντικας, Ευσταθιάδης, Πιτιλάκης, Καρακατσάνης, Χαμπέρης, Νικολαϊδης, Κυπριώτης, Κουρτίδης, Συρανίδης, Περισανίδης, Παυλίδης, Ορφανίδης.

Από ένα τέτοιο φιλικό παιχνίδι είναι λοιπόν η παραπάνω φωτογραφία, αλλά περισσότερα δεν ήξερα. Πρόσφατα όμως, ψάχνοντας το ψηφιακό αρχείο της “ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΗΧΟΥΣ“, έπεσα στο φύλλο της 19ης Δεκεμβρίου 1952 (σελ. 7), που περιέχει το παρακάτω άρθρο:

Τον Δεκέμβριο λοιπόν του 1952 ο ΕΣΠΕΡΟΣ, μια από τις ομάδες που συγκρότησαν την ΚΑΛΛΙΘΕΑ το 1966, έδωσε φιλικούς αγώνες στην Καλαμάτα με αντιπάλους τα ΠΡΑΣΙΝΑ ΠΟΥΛΙΑ και τον ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΚΑΛΑΜΩΝ, δηλαδή με δύο από τις τρεις ομάδες που συγκρότησαν την ΚΑΛΑΜΑΤΑ το 1967. Η δημοσιογραφική περιγραφή της αποστολής είναι ενδιαφέρουσα από πολλές απόψεις. Την αναπαράγω λοιπόν μεταγλωττισμένη από την καθαρεύουσα εκείνης της εποχής στη σημερινή καθομιλουμένη, για να μπορούν να την παρακολουθήσουν και οι νεαροί αναγνώστες μας. Η περιγραφή αυτή δεν έχει μόνο ποδοσφαιρικό ενδιαφέρον. Δείχνει συνθήκες, καταστάσεις και νοοτροπίες σε μια εποχή (πριν από 59 χρόνια), που δεν είναι τόσο μακρινή, αφού αρκετοί από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας κυκλοφορούν ακόμη ανάμεσά μας στην ΚΑΛΛΙΘΕΑ.

«ΤΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΜΙΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ:
ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΚΙΤΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΣΠΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ.
Το κουραστικό ταξίδι της μετάβασης και η αδιαφορία των αρμοδίων ποδοσφαιρικών αρχών της Καλαμάτας προς τους παίκτες της Καλλιθέας.

Στις 7.15′ μ.μ. η δημοφιλής αθηναϊκή ομάδα, επιβαίνοντας σε πολυτελές λεωφορείο, αναχώρησε από του Χαροκόπου για την Καλαμάτα. Ενθουσιώδη πλήθη φιλάθλων αποχαιρετούν με συγκίνηση τη λαοφιλή ομάδα τους:

– Στο καλό λεβέντες μας…

– Και με τη νίκη!

– Καλό ταξίδι…

Οι επικεφαλής της αποστολής, αντιπρόεδρος κ. Γ. Ευθυμίου, γεν. αρχηγός κ. Λ. Αντωνιάδης και έφορος ποδοσφαίρου κ. Π. Δεμέναγας, προσφέρουν στους παίκτες μπισκότα.

– Αντίο πρωτεύουσα !!!

Ενθουσιώδης είναι ο παλμός της φωνής του Περισανίδη, ενώ το λεωφορείο αφήνει πίσω του τα τελευταία σπιτάκια της γραφικής και πολύβουης συνοικίας του Αιγάλεω…

Οι αποστάσεις καταβροχθίζονται κυριολεκτικά και ο Νικολαϊδης δίνει τον απαράμιλλο τόνο της χαράς με τη γάργαρη και μεταλλική φωνή του: «…Τα καϋμένα τα καβουράκια», «…Είναι κρίμα», «…Ο μαχαραγιάς», «…Τζελελέλι» και «Απόψε το κορίτσι θέλει θάλασσα» και «Μανώλη Τραμπαρίφα», είναι τα τραγουδάκια που διανθίζουν την «προς Καλαμάτα» κατεύθυνση…

Μεγάλο Πεύκο, Άγιοι Θεόδωροι, Κόρινθος, Άργος, Τρίπολη, Μεγαλόπολη, Θουρία και ώρα 4.40 το πρωί του Σαββάτου στο ξενοδοχείο ο «Λευκός Οίκος» της πλατείας του Σιδηροδρομικού Σταθμού Καλαμάτας.

Το λεωφορείο σταθμεύει και ο αρχηγός της oμάδας με το ελπιδοφόρο χαμόγελό του, ο σέντερ μπακ Μάριος Μάντικας, κτυπά το κουδούνι. Ο ξενοδόχος, αγουροξυπνημένος, ανοίγει «τις πύλες» για ανάπαυση…

Ταχύτατα, όλοι ανεξαιρέτως, βρίσκονται στα κρεβάτια τους και απολαμβάνουν τον «ύπνο του δικαίου…»

Εννιά ώρες ταξίδι, με μία μόνο στάση στo Άργος!!

Σηκώνονται από τα κρεβάτια τους την ώρα που διαλέγει ο καθένας, αλλά στις 11 το πρωί του Σαββάτου είναι όλοι έτοιμοι να βγουν από το ξενοδοχείο.

Μια ακόμη δεκαπεντάλεπτη αναμονή, μήπως εμφανιστεί κανένας αντιπρόσωπος της Ε.Π.Σ. Καλαμάτας ή των ποδοσφαιρικών Σωματείων, πείθει ότι κάθε περαιτέρω αναμονή είναι μάταιη…

Δεν βρέθηκαν, δυστυχώς, χείλη Καλαματιανού εκπροσώπου της εκεί Ένωσης και των εκεί Σωματείων, να απευθύνουν ένα «καλωσορίσατε» στην αθηναϊκή ποδοσφαιρική αποστολή…

Το γεγονός αρχικά προκαλεί έκπληξη και όσο κυλά ο λεπτοδείκτης, η παράξενη αυτή στάση κατασταλάζει πικρία στις ψυχές των Αθηναίων ποδοσφαιριστών.

Στην αίθουσα του εστιατόριου «Η Ήβη» ο Χαμπέρης διεκδικεί για τη μητέρα του τον λαγό που… με «πλονζόν» γύρω στις 2 τη νύχτα «μπλόκαρε» ο τερματοφύλακας της ομάδας Ευσταθιάδης μετά την Τρίπολη… Χαρούμενοι όλοι οι άσσοι του Εσπέρου, αποφασίζουν να δοθεί ο λαγός στον μάγειρα της «Ήβης» διά τα περαιτέρω…

Στις 3.10’ μ.μ. το λασπώδες γήπεδο του Μεσσηνιακού, με γενικά άτακτη όψη εσωτερικά και με τους φιλάθλους μέσα στον αγωνιστικό χώρο, δεν δίνει εντύπωση καλής λειτουργίας των ποδοσφαιρικών πραγμάτων. Δεν υπάρχει καν ένα απλό περίφραγμα, έτσι ώστε ο αγωνιστικός χώρος να είναι στην πλήρη διάθεση μόνο εκείνων που δικαιούνται να βρίσκονται εκεί.

Ο Γεν. Αρχηγός του Εσπέρου κ. Λ. Αντωνιάδης παίρνει την πρωτοβουλία και «ρωτώντας» έξω από το γήπεδο ανακαλύπτουμε τον χώρο που χρησιμοποιεί ως αποδυτήρια η ομάδα «Πράσινα Πουλιά».

Ο Έσπερος, χωρίς τους Τομπάτση, Τσιτούρα, Ελευθερίου, Χρονόπουλο και Παπαδόπουλο στη σύνθεσή του, παρατάσσεται χωρίς να χειροκροτηθεί μπροστά στον διαιτητή τού α’ ημιχρόνου κ. Γεωργόπουλο (γιατί στο β’ ημίχρονο ήταν άλλος διαιτητής… αφού ο διαιτητής του α’ ημιχρόνου δήλωσε αδυναμία να συνεχίσει τον αγώνα, γιά λόγους υγείας), με τους Ευσταθιάδη (Πιτιλάκη), Καρακατσάνη, Παυλίδη, Χαμπέρη, Μάντικα, Κυπριώτη, Νικολαϊδη, Συρανίδη, Περισανίδη, Κουρτίδη και Ορφανίδη.

Τα «Πράσινα Πουλιά», ενισχυμένα με τους Τσιβελίκη (του Απόλλωνα Πατρών), Σακελλαρόπουλο και Μανούσο (του Απολλωνα Καλαμών), προσπαθούν να προσαρμοστούν προς το παιχνίδι των Αθηναίων.

Η παρεξήγηση όμως φαίνεται ότι ήταν επιβεβλημένη εκδήλωση απέναντι σε εκείνους, που ξεκίνησαν από την Αθήνα για να τονώσουν την ποδοσφαιρική τεχνική των εδώ… Η μοναδική επιτυχία ήταν το τέρμα που επιτεύχθηκε στο 6’ από τον Κουρτίδη, ο οποίος, ύστερα από άνοιγμα του Μάντικα προς τον Περισανίδη και τραβέρσα του Ορφανίδη, με παρέμβαση του Νικολαϊδη άνοιξε τελικά το σκορ…

Τά «Πράσινα Πουλιά», που είχαν στη σύνθεσή τους πέρα από τις προαναφερθείσες ενισχύσεις και τους Στραβάκο, Ασημακόπουλο, Λούκο, Μποζέκα, Κτεναβέα, Σταματέα, Καρυγώνα και Καβουράκη, «πάλαιψαν ηρωικά».

Στο 12’ του β’ ημιχρόνου ο Μπόταρης, σε εμφανή θέσιν οφσάϊντ, το οποίο υπέδειξε επίμονα ο επόπτης γραμμών κ. Πετρόπουλος, πέτυχε γκολ, το οποίο ο διαιτητής του β’ ημιχρόνου καταλόγισε ως κανονικό.

Διακόπηκε έτσι ο αγώνας, εισήλθαν όλοι οι φίλαθλοι στον αγωνιστικό χώρο και μόνο χάρη στην ομολογουμένως αξιέπαινη παρέμβαση του Γεν. Αρχηγού του Εσπέρου κ. Λ. Αντωνιάδη, κατορθώθηκε με τον ίδιο διαιτητή η συνέχιση και τελικά το «ισόπαλο αποτέλεσμα» του αγώνα, με τις τόσες περιπτώσεις σκληρού και αντιαθλητικού παιχνιδιού…

Ο Απόλλων Καλαμών είναι η πιό δημοφιλής και ισχυρή ομάδα όχι μόνο της πρωτεύουσας της Μεσσηνίας αλλά συγχρόνως και από τις ισχυρότερες της Πελοποννήσου.

Ο Απόλλων παρατάχθηκε μέ πλήρη τη δυναμική σύνθεσή του, αποτελούμενη από τους Ραμέα, Κεμαλέα, Σακελλαρόπουλο, Σπάλα, Σταμούλη, Καραμιχαλάκο, Μπιτζουνίδη, Μανούσο I και ΙΙ, Πετρίχο και Π. Σακελλαρόπουλο.

Διαιτητής, πάλι ανεπαρκής, ο κ. Παυλόγιαννης, παρά τις προσπάθειές του.

Ο Έσπερος κατεβαίνει χωρίς να συμμετέχουν στη σύνθεσή του οι Τομπάτσης, Χρονόπουλος και Παπαδόπουλος.

Στο 14’ ο Μάντικας πασσάρει προς τον προωθηθέντα Νικολαϊδη και στη συνέχεια ο Περισανίδης προς τον Τσιτούρα, ο οποίος με βολίδα άνοιξε το σκορ.

Τέλματα λάσπης που είναι εμφανή σε πολλά σημεία του γηπέδου δίνουν στον αγωνιστικό χώρο εξαιρετικά δυσάρεστη όψη.

Στο 57’, ύστερα από συνδυασμό των Νικολαϊδη, Καρακατσάνη, Μάντικα, Συρανίδη, ο Έσπερος πετυχαίνει και το 2ο τέρμα του με τον Ελευθερίου.

Στο 61’ ο Ελευθερίου, ύστερα από άνοιγμα του Καρακατσάνη, ανεβάζει το σκορ σε 3-0 υπέρ της ομαδας του και στο 86’ με βολέ ο Περισανιδης, ύστερα από πάσσα του Χαμπέρη και του Κουρτίδη, κλείνει το σκορ στο 4-0.

Ανεξάρτητα από τα έκτροπα ορισμένων παικτών του Απόλλωνα, χαρακτηριστικό υπήρξε ότι και ο επόπτης γραμμών κ. Παναγόπουλος στο 16’ επέμενε «ευρισκόμενος σε απερίγραπτη οργή» να σημειώσει προς εκτέλεση φάουλ πάνω στη γραμμή της περιοχής του Εσπέρου και επειδή διαφωνούσε ο διαιτητής κ. Παυλόγιαννης, διακόπηκε ο αγώνας, που συνεχίστηκε ύστερα από 11λεπτη διακοπή και πάλι χάρη στην παρέμβαση του Γεν. Αρχηγού του Εσπέρου κ. Λ. Αντωνιάδη …

Αμέσως μόλις έληξε ο αγώνας, οι παίκτες του Εσπέρου εξέφρασαν τις πολλές ευχαριστίες τους προς τον κ. Ψύχαλο, για την αγάπη που έδειξε προς αυτούς και για το αναμνηστικό γευμα που παρέθεσε προς τιμή τους από το βαλάντιό του.

Στη συνέχεια η αθηναϊκή αποστολή ανέβηκε στο λεωφορείο, το οποίο δέχθηκε και λιθοβολισμό από ελάχιστους ευτυχώς κακούς «φιλάθλους» και όταν διαλύθηκαν οι ταραξίες με παρέμβαση των αστυνομικών αρχών, αφού στάθμευσε για λίγο στο ξενοδοχείο «Λευκός Οίκος» για την παραλαβή των αποσκευών των παικτών, αναχώρησε στις 5.15 το απόγευμα από την Καλαμάτα με όχι ευχάριστες εντυπώσεις…

Υπήρξε μικρής διάρκειας στάση και λιτό γεύμα στην Τρίπολη, όπου ο Αντιπρόεδρος του Εσπέρου κ. Γ. Ευθυμίου σε ωραία πρόποση έδωσε συγχαρητήρια στους παίκτες και στον Γεν. Αρχηγό τους κ. Λ. Αντωνιάδη για το ήθος τους και για τη διατήρηση της ψυχραιμίας τους.

Η αθηναϊκή ποδοσφαιρική αποστολή έφτασε στην πρωτεύουσα στις 3.40 το πρωί.

Β. ΛΕΒΑΝΤΗΣ»

Στην περιγραφή του 1952 θα αντιπαραθέσω συνοπτικά μια πιο πρόσφατη ιστορία, πενήντα περίπου χρόνια αργότερα. Μάϊος του 1999. Τρεις αγωνιστικές πριν από το τέλος η ΚΑΛΛΙΘΕΑ παίζει στην ΚΑΛΑΜΑΤΑ για το πρωτάθλημα Β’ Εθνικής. Διεκδικούν και οι δύο ομάδες τον προβιβασμό τους στην Α’ Εθνική. Η ΚΑΛΑΜΑΤΑ αποτελεί προϊόν συγχώνευσης (το 1967) του ΑΠΟΛΛΩΝΑ, των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ και του ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ. Με δύο από τις τρεις αυτές ομάδες έπαιξε το 1952 φιλικούς αγώνες ο ΕΣΠΕΡΟΣ, όπως μόλις διαβάσαμε. Ο ΕΣΠΕΡΟΣ, μαζί με τον ΗΡΑΚΛΗ, την ΑΕ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ και τον ΚΑΛΛΙΘΑΪΚΟ, συγκρότησαν την ΚΑΛΛΙΘΕΑ, όπως γνωρίζουμε όλοι, με τη συγχώνευση του 1966. Θα πάμε στην Καλαμάτα με το αμάξι του δικηγόρου και οδηγό τον ίδιο. Παρασκευή το βράδι στην καφετέρια του Γιώργου συζητάμε τις λεπτομέρειες του ταξιδιού.

– Τι ώρα θα ξεκινήσουμε; ρωτάει ο δικηγόρος.

– Τι ώρα παίζουμε;

– Στις πέντε το απόγευμα.

– Ε, τότε να φύγουμε κατά τις 11 το πρωί, για να φάμε και κάπου.

– Μα τι λέτε ρε; ωρύεται ο δικηγόρος. Είσαστε στα καλά σας;

– Γιατί το λες αυτό;

– Ξέρετε από πόσους νομούς θα περάσουμε;

– Από πέντε: Αττικής, Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Μεσσηνίας.

– Πέντε νομούς ρε σε τέσσερις ώρες;

Ο δικηγόρος είχε στο νου του τις εποχές που το ταξίδι Αθήνα-Καλαμάτα με αυτοκίνητο κρατούσε οκτώ-εννιά ώρες, όπως το ταξίδι του 1952 που μόλις διαβάσαμε. Τόση ώρα κάναμε πάνω-κάτω ακόμα και τον Νοέμβριο του 1971, όταν πρωτοπήγα με την ΚΑΛΛΙΘΕΑ στην ΚΑΛΑΜΑΤΑ.